Door Lianne Kooistra
‘Wat betekent salaris inleveren voor mijn inkomen? Héb ik straks nog wel een baan? Krijg ik mijn vakantiegeld, waarmee ik juist mijn schulden wil aflossen, nog wel?’ Mensen die al kampten met financiële problemen hebben er éxtra zorgen bijgekregen. “De problemen die in eerste instantie konden worden opgelost, zijn nu verruild voor nog grotere problemen. Zelf oplossen zit er voor deze mensen in tijden van corona misschien niet eens meer in.”
De Nederlandsche Bank waarschuwde aan het begin van de corona-uitbraak in Nederland al dat 1 op de 7 Nederlanders nauwelijks spaargeld apart heeft staan. Deze financieel kwetsbare groep belandt hierdoor sneller in de schulden. Budgetcoach Groep vreest dat het aantal mensen in de schuldhulpverlening de komende tijd alleen maar verder zal stijgen. We vroegen Remko van ’t Klooster, Shirley Westdorp en Mariska den Hollander, drie zelfstandige budgetcoaches die we regelmatig inzetten, hoe corona hun klanten tot nu toe raakt en hoe bedrijven hun medewerkers enigszins kunnen helpen. Een medewerker zonder financiële druk is immers productiever, werkt veiliger, functioneert beter, meldt zich minder vaak ziek en is vaak een prettige collega.
Problemen nog groter
Ze zien het alle drie: klanten met zorgen om baanbehoud, de toekomst van het bedrijf waarvoor ze werken én natuurlijk wat er voor henzelf overblijft onderaan de streep. Meer nog dan anderen maken mensen met schulden zich zorgen om hun financiële situatie. Remko: “We zien nu al een toename in aanmeldingen bij de Voedselbank. Banken, hypotheekverstrekkers en woningcorporaties geven dan wel uitstel op aflossing van de lening, hypotheek of de huur, maar ook dat levert gezinnen zonder financiële reserves problemen op. Die grote bedragen moeten straks alsnog terugbetaald worden”. Volgens collega Mariska is vooral ‘minder kunnen werken’ voor haar klanten problematisch. “Zij moeten nu meer gespreid (in ploegendienst) werken of hebben minder werk gekregen. Voor hen is rondkomen, laat staan schulden aflossen, nu een nóg grotere uitdaging.”
Klanten met een beperkt- of nul-urencontract worden het hardst geraakt. Waar zij het voorheen al moesten hebben van extra uren, worden zij nu nog nauwelijks ingezet. Shirley ziet het met lede ogen aan. “Eerder gemaakte betalingsafspraken met schuldeisers kunnen niet meer worden nagekomen. De problemen die in eerste instantie konden worden opgelost zijn nu verruild voor nog grotere problemen waar wellicht geen oplossing op eigen kracht meer voor mogelijk is.”
Ongeopende post
Facetime, Skype, Zoom, Whereby, videobellen via WhatsApp, ze zetten het allemaal in, maar over het werken op afstand hebben 
de drie coaches gemengde gevoelens. Efficiëntie, minder reistijd en het gemak worden genoemd als de grootste voordelen. Shirley: “Maar het verbaast mij hoeveel cliënten er digibeet zijn of niet over de juiste middelen beschikken. Een brief digitaal doorsturen kan al tot grote problemen leiden.”
“Daarnaast is het makkelijker iemand op zijn gemak te stellen wanneer je echt aanwezig bent. Voor nieuwe cliënten is het moeilijk om mij als wildvreemde alle ins en outs over financiële problemen te vertellen.” Remko beaamt dit. “Intakes wil ik niet digitaal doen; het is belangrijk te zien hoe iemand in zijn eigen omgeving is. En praktisch: thuis zijn ook alle documenten aanwezig om een goed beeld van de klant te krijgen.” Een ander groot nadeel aan werken op afstand is dat sommige dingen wel eens kunnen blijven liggen. Shirley: “oude, ongeopende post doornemen en het uitzoeken van diverse zaken heeft nu zo zijn beperkingen.”
Instanties zijn flexibel
“Afspraken met nieuwe klanten worden uitgesteld vanuit de inachtneming van de 1,5 meterregel. Schuldeisers zijn minder goed bereikbaar vanwege de beperkte openingstijden. Antwoorden op e-mails laten daardoor soms langer op zich wachten”, weet Remko te vertellen. De flexibiliteit van instanties en bedrijven wordt door de coaches daarentegen gezien als lovenswaardig. Mariska: “De bereidheid om mensen betalingsachterstanden gespreid te laten betalen is duidelijk groter geworden.” Zij ziet meer (mogelijk) positieve kanten. “Geboekte vakanties worden geannuleerd en zorgen voor meer afloscapaciteit. En de klanten die nu thuiswerken en geen reiskosten meer hebben, geven aan hierdoor wat meer financiële ruimte te hebben.”
Oproep aan bedrijven: blijf steunen
Dat meer mensen in de nabije toekomst een budgetcoach nodig zullen hebben, is volgens de drie coaches onvermijdelijk. Ook daar wordt de werknemer met financiële problemen dubbel geraakt. Shirley: “Zij die hun baan verliezen, zullen niet meer door hun werkgever worden aangemeld voor coaching, de werkgever betaalt immers voor het coachingstraject. Dat is heel krom. Ik hoop daarom van harte dat de bedrijven die het overleven hun personeel blijven ondersteunen door daar waar nodig onze diensten aan te bieden.”
Tips van de coaches
– Overtuig je medewerkers in deze tijden extra van het belang een goed beeld van te hebben van de financiële huishouding.
– Voorlichting is de basis van toegankelijkheid richting financiële hulp. Dit kan de drempel voor een medewerker met financiële problemen wegnemen.
– Zet zoveel mogelijk verschillende communicatiemiddelen in. Wanneer werknemers op voorhand goed geïnformeerd zijn, zullen zij zich eerder melden.
– Ga het gesprek aan. En laat vooral ook doorschemeren dat dit zonder consequenties en met privacy wordt behandeld.
– Wacht niet tot problemen aan het licht komen door beslaglegging en handel proactief. Bijvoorbeeld door twee keer per jaar samen met medewerkers toeslagen te controleren, en vragen over belastingaangiftes en (kleine) betalingsachterstanden te beantwoorden.
– Schakel op tijd een coach in en niet als het water je medewerker al aan de lippen staat. Na een eerste gesprek met een budgetcoach is de druk gelukkig al een beetje van de ketel, weten we uit ervaring.
Nog even over doorpraten?
Wil je weten wat je zelf kunt doen om je medewerkers te helpen bij (het voorkomen van) financiële problemen? Of welke mogelijkheden er zijn om hierin ondersteuning te krijgen? Kijk eens op kijk eens op www.budgetcoachgroep.nl of bel ons via 088-6220330.
